YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU (YAB)
YAB, en az 6 ay boyunca hemen her gün ortaya çıkan, kontrol edilmesi güç kaygı ve endişe ile karakterize, belirgin sıkıntı ve işlev kaybına yol açan bir bozukluktur. Bu endişe haline; huzursuzluk, gerginlik, tedirginlik, kolay yorulma, konsantrasyon güçlüğü, kas gerginliği veya uyku sorunları, çarpıntı, kan basıncının artması, ağız kuruması, sık idrara çıkma, terleme, nefes daralması gibi fiziksel semptomlar eşlik edebilir. Yaygın sıkıntı ve endişeden dolayı dikkatsizlik ve geçici unutkanlıklar görülebilir.
Endişeler genellikle, iş sorumlulukları, aile sağlığı veya ev işleri gibi günlük şeylere odaklanır. Kişi bunaltıyı sanki kötü bir haber alacakmış, bir felaket olacakmış gibi nedeni belli olmayan bir sıkıntı veya korku duygusu olarak algılar ve tanımlar. Bu kişiler günlük hayatlarındaki değişimlerde ve insan ilişkilerinde çabuk ve fazlaca kaygılanan, tedirgin ve endişeli kişilerdir.
YAB’nin genel nüfustaki yaşam boyu yaygınlık oranı % 3-6 olarak bildirilmektedir. Temel sağlık hizmetlerine başvuran hastalarda ve 50 yaş üzerindeki kişilerde en sık görülen anksiyete bozukluğudur. Kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla gözükmektedir.
YAB tedavisinde ilaç tedavileri, psikoterapi veya her ikisi birlikte uygulanabilir. İlaç tedavisi olarak; antidepresanlar ve anksiyete giderici ilaçlar kullanılmaktadır. İlk seçenek olarak önerilen ilaç gurubu, bir antidepresan olan seçici serotonin geri alım inhibitörleridir. Psikoterapi olarak; bilişsel davranışçı terapi, psikodinamik psikoterapi ve gevşeme (relaksasyon) teknikleri gibi psikoterapi seçenekleri uygulanmaktadır.
Kaynaklar:
2. APA (American Psychiatric Association) https://www.psychiatry.org